Menu
Menu
Het is intens om het koud te hebben, voor veel mensen is dit ver buiten hun comfortzone. Wij mensen gedijen als het tegenzit. Op zulke momenten leer je over je fysiologie en je mentaliteit. Er zijn nu voldoende wetenschappelijke evidenties beschikbaar die bewijzen dat extreme temperaturen je levensduur verlengen.
Niet te warm, niet te koud, we zijn het gelukkigste wanneer we ons ergens in het midden bevinden. Je zou denken dat een aangename temperatuur het beste is om gezond te blijven. Nieuw onderzoek toont echter aan dat extreme koude en extreme hitte je lichaam dwingen om zijn verweer te upgraden.
De invloed van koude op de mens
Koude is, evolutionair gezien, altijd een bepalende factor voor gezondheid geweest. Er zijn ijstijden geweest waarin amper leven mogelijk was op aarde.
De afgelopen eeuwen kwam jaarlijks de winter terug in het land. Enkele maanden per jaar daalde de temperatuur van het water en de buitenlucht dan ook sterk. Overleven en voortplanting zijn altijd al dé 2 noodzaken van homo sapiens geweest.
Koude is een vorm van Hormese
Maak allereerst onderscheid tussen acute stress (korte, eenmalige stress) en chronische stress (voortdurende, continue stress door werkdruk, slechte relaties, slecht slapen of financiële stress). De laatste is funest voor de gezondheid.
Hormetische stressoren daarentegen zijn gecontroleerde, acute stressoren die een gezonde reactie uitlokken die adaptief van aard is, d.w.z. het stelt je in staat om sterker terug te komen de volgende keer dat je met die stressor te maken krijgt. Maar het is meer dan alleen acuut versus chronisch, want de dosis is ook belangrijk. Denk aan zoiets als zuurstof: bij de juiste hoeveelheden houdt het het leven in stand, maar als het te veel toeneemt, wordt het schadelijk!
In het echte leven is hormese wat zaken als intermitterend vasten, blootstelling aan koude, blootstelling aan hitte en lichaamsbeweging gemeen hebben. Een langdurige dosis van een van deze zaken is nadelig (te lang intermitterend vasten en je verhongert, bijvoorbeeld!). Maar in korte uitbarstingen word je uit je comfortzone van evenwicht (homeostase) geslagen, en activeer je signaalwegen die stressbestendigheid, cel- en DNA-herstel, verminderde ontsteking, verbeterde ontgifting en verbeterde bloedsuikerregulatie bevorderen. In feite stelt onderzoek in 2020 dat het ontbreken van acute stressoren het vermogen van je lichaam om veroudering te vertragen verhindert.
Vrijmaken van energie
Bij blootstelling aan koude, produceert het lichaam extra energie om de kerntemperatuur te bewaren. In de eerste plaats komt er via het sympatische zenuwstelsel (een acute stressreactie) extra energie vrij bovenop de glucose en vrije vetzuren die reeds aanwezig zijn in de bloedbaan. Deze energie kan via mitochondria (energie fabrieken die tot 60% warmte produceren) omgezet worden in warmte.
Dit noemt men ook non shivering thermogenesis. Het vetweefsel heeft hier een belangrijk aandeel door de productie van watokines (=wit vet) en batokines (=bruin vet). Wanneer de geproduceerde warmte onvoldoende is of de koude prikkel te intens is, spreekt het zenuwstelsel ook de spieren aan om warmte te produceren. Hierdoor ga je vaak ongecontroleerd beven (=spiercontracties om warmte te produceren).
Voel je energieker, gelukkiger en opgewekter
Er zal een sterke vasodilatatie (=verwijden van bloedvaten) plaatsvinden NADAT een koude prikkel plaats heeft gevonden. Tijdens een koude prikkel zal je voelen dat vooral je handen en voeten weinig warm bloed krijgen (dit komt door vasoconstrictie = het vernauwen van bloedvaten, in de ledematen).
Hoe komt dit hoor ik je al vragen? Omdat al het warme bloed in de kern van het lichaam EN de hersenen gehouden wordt.
Het immuunsysteem ondergaat aanpassingen naar een anti inflammatoir systeem waardoor het immuunsysteem minder genoodzaakt is om te ontsteken. Dit komt mede door de productie van immuun cellen (cytokinen zoals interleukine 4 en 10). Deze immuuncellen zorgen voor een deling van de vetcellen waardoor ze niet ontsteken EN verhogen de insulinegevoeligheid van het vetweefsel.
Zelf een koud bad nemen? Neem deel aan een workshop, ga in je eigen kracht staan en ervaar de wonderen van deze prikkel!
Immuunsysteem
Blootstelling aan koude dwingt het lichaam om de microscopische herstelsystemen op te starten waardoor de kans op ziekte afneemt en we jaren langer leven.
Schocktherapie
We gaan er niet over liegen, je lichaam zal schrikken in het koude water. Koud water triggert hele krachtige overlevingsmechanismen.
Ons lichaam ervaart in de eerste instantie een gasp-reflex (soort hyperventilatie). Het snakt op die manier naar adem, wat normaal is. Dat is zelfbehoud. We houden die hyperventilatie onder controle en laten het niet van ons winnen.
Wetenschappers bevestigen dat wanneer je de reactie van je lichaam op de kou kunt bedwingen, dat het enorm goed is voor de gezondheid.
Wanneer we ouder worden, laat ons ingebouwde afweersysteem het vaker wat meer afweten. Via de bloedvaten in het lichaam, kan een ongewenste stroom immuuncellen voor nevenschade zorgen en meer kwaad dan goed doen. De afbraak in de weefsels en organen die hierdoor ontstaat heet “inflammaging”. Het voedt de twee grootste killers in de moderne wereld zijnde hartziekte en diabetes.
Als we onze reactie op de kou leren te verminderen helpt dat het losgeslagen immuunsysteem te resetten en het risico op ziektes te verminderen
Waar liggen de grootste voordelen van koude?
De grootste voordelen liggen in de herhaaldelijke blootstelling. Zo train je jouw eigen lichaam om gemakkelijker en efficiënter met koude om te gaan. Hierdoor neemt de intensiteit van de prikkel af voor je zenuwstelsel en wordt jouw comfort zone groter. Je lichaams homeostase (balans) wordt minder hevig verstoord waardoor je beter zal kunnen functioneren in stress situaties.
DE VOORDELEN OP EEN RIJTJE
Koude heeft de evolutionaire druk hoog gelegd voor de mens
Met intelligentie en vindingrijkheid heeft de mens 100.000’e jaren overleefd. Dit door bijvoorbeeld het hergebruiken van dierenvachten, maken van vuur, bouwen van beschuttingen, de fysiologie van het eigen lichaam en het lichaam van andere.
Slaagde je er niet in om jezelf warm te houden? Dan kwam de gezondheid sterk in het gedrang met de dood tot gevolg! Zij die dit niet overleefd hebben, zijn er niet in geslaagd hun genen door te geven aan een volgende generatie. Zo heeft koude de evolutionaire druk hoog gelegd voor de mens.
Onze gezondheid is mede afhankelijk van koude
Doordat koude altijd aanwezig is geweest, heeft het onze fantastische lichamen en hersenen mede vorm gegeven. Onze gezondheid is letterlijk afhankelijk geworden van deze en andere “herkenbare” oer-stressoren zoals bijvoorbeeld honger, dorst, warmte en beweging.
Hoe ga je zelf met koude therapie aan de slag?
Start met 30 seconden koud af te douchen, idealiter in de ochtend. Koud wil zeggen “ik kan het verdragen maar het is NIET aangenaam. Bevalt dit je wel? Dan bouw je dit geleidelijk op met 30 seconden per 3 dagen. Eens je 2 minuten verdraagt kan je ook je hoofd eens mee onder de koude brengen, hier gaan je hersenen letterlijk van schrikken. Nog een stap verder, laat je begeleiden in een ijsbad of wordt lid bij een club ijsberen.
Onthoud vooral ook dat zoals alles, teveel ook niet goed is, dus niet ELKE dag een koude douche of bad, want ook zo verliest het zijn positieve effecten.
Het verhaal van Johanna Nordblad
Johanna Nordblad verbrijzelde haar been in een fietsongeluk. Haar breuken genazen maar de pijn bleef. Haar botten leken in brand te staan, ze kon niet slapen, haar been deed al meer dan 3 jaar pijn.
Ze probeerde alles, reguliere medicijnen hielpen niet. Dokters raadde haar een nieuwe behandeling aan, gebaseerd op de theorie dat koud water pijnsignalen verstoort voor ze bij je hersenen aankomen. Toen ze haar been na het ongeluk in het koude water deed, verdween de pijn effectief.
Johanna kreeg haar leven terug. Ze is nu actief als freediver in ijskoude meren waar ze niet alleen leerde omgaan met de koude maar ze leerde het ook te omarmen. “ door de behandeling was ik niet meer bang voor de kou, als je kalm blijft, kun je er langer inblijven, het doet meer dan de pijn verlichten, door in koud water te zwemmen wordt je minder vaak ziek. Ik voel me gezonder en vol energie”
Lees meer over haar verhaal via deze link
EMBRACE THE COLD BACK INTO YOUR LIFE & ENERGY WILL COME ALONG.
Volg de weg naar gezondheid
Klaar om koude therapie zelf te ervaren?
Integreer bekende evolutionaire prikkels en bescherm je lichaam en brein tegen de schadelijke effecten van het moderne leven. Elke workshop start met Deep Learning zodat je de nodige kennis krijgt om het thuis verder te zetten.
Onze workshops zijn toegankelijk voor iedereen die WILT.
De unieke combinatie van koude, beweging, hypoxie, honger en dorst creert een noodzaak tot innovatie van ons doen en denken
Verhoging van de CO2, verzuring in de spieren en warmte maken je letterlijk onverstoorbaar & trainen je algemene stresstolerantie
Ademhaling is de meest vergeten en onderschatte life hack die je altijd op zak hebt en zelf kan beïnvloeden, je moet alleen nog leren hoe.